Zdrava Srbija Instagram

Potrebni uslovi za podizanje voćnjaka


Voćarstvo, 05.06.2013.
Saša Bugarčić

Bookmark and Share



Svaremena intenzivna proizvodnja voća u najvećoj meri zavisi od uslova sredine, jer samo ako ekološki uslovi odgovaraju sorti onda se može očekivati i značajna proizvodnja voća. Od uslova sredine važno je poznavati: klimatske prilike mesta, zemljišta, kao i položaj sađenja voćki.


Klimatski uslovi:
- Svetlost
- Temperatura
- Vlažnost
- Vetar


Svetlost – neophodna za odvijanje procesa fotosinteze. Moramo voditi računa o položaju, ekspoziciji terena, pravcu pružanja redova, mestu gajenja, obliku krune, zelenoji zreloj rezidbi kako bi maksimalno iskoristili svetlost. Poznato je da su južne ekspozicije više osvetljene kao i tereni na vrhu brda i nagibima nego doline, brda i uvale. Usled nedovoljne količine svetlosti listovi su bledo zelene boje, plodovi su sitnije obojeni.



Temperatura – važan klimatski činilac, utiče na intenzitet odvijanja fizioloških procesa kao i promenu fenoloških faza kod biljke. Sve voćne vrste imaju zahteve prema toploti neke manje neke više. Proizvodnja jabučastih, koštičavih i jezgrastih voćnih vrsta moguća je na temperaturi od -20ْ C do +35 ْ C. Za razviće rodnosti ovih voćaka najpovoljnija je temperatura 20 - 25ْ C. Sa povećanjem geografske širine i nadmorske visine temperatura opada. Voćke umereno kontinentalne zone mogu se uspešno gajiti na 700 – 900 m nadmorske visine. Cvetni pupoljci su osetljivi od vegetativnih pogotovo ako se zametnu plodići. Treba obratiti pažnju na rane prolećne mrazeve i u tim područjima ne treba gajiti vrste koje rano cvetaju i zameću plodove (badem, kajsija, breskva) kao i rano cvetajuće sorte trešnje, višnje, kruške. Mere zaštite : izbor sigurnijeg položaja,otpornije sorte, navodnjavanje radi usporivanja vegetacije, dimnjenje, veštačko orošavanje,...



Vlažnost – nema intenzivne voćarske proizvodnje bez zalivanja, kiša koja padne nije dovoljna. Najveće zahteve prema vodi ima jabuka i pozne sorte šljiva a najmanje breskvai badem. Previše vlage u zemljištu ne trpe: trešnja, badem, višnja, kajsija. Na našim prostorima osnovne padavine su kiša i sneg a dobro dođu magla i rosa. Zimska vlaga je značajna jer predstavlja rezerve vode u letnjem periodu. Atmosferska vlaga je važan činilac najbolja je ako iznosi 65-75%. Preterana vlaga utiče na pojavu gljivičnih oboljenja i slabiju oplodnju.



Vetar – nepovoljan klimatski činilac voćarske proizvodnje, u našim uslovima velike štete nam čini severozapadni vetar i košava. Vetar suši zemljište, žig tučka,onemogućava let insekata, otkida nezrele plodove, lomi grane pa i čitava stabla. Korisno dejstvo je oprašivanje putem vetra (orah, kesten, leska). Mere zaštite : podizanje vetrozaštitnih pojaseva.



Zemljišni uslovi:
Tip zemljišta
Hemiski sastav
Nadmorska visina
Položaj parcele



Tip zemljišta – svi tipovi zemljišta se mogu koristiti za dobru proizvodnju. Černozem je izvrstan za voćnjak. Kod teških zemljišta se mora prethodno izvršiti popravka. Na pesku se može organizovati uspešna proizvodnja jabuke, trešnje, višnje, šljive, kajsije,kruške ali uz unošenje stajnjaka i navodnjavanje.



Hemiski sastav – moramo izvršiti hemiske, fizičke i biološke analize zemljišta.Moramo obratiti pažnju na sadržaj humusa. Optimum za voćarsku proizvodnju je 2,5 – 3% humusa15 mg Fosfora (R2O5) na 100 g suvog zemljišta 25 mg Kalijuma (K 2O) na 100 g suvog zemljišta kalcijuma (Sa) 6-8% Na suvim i siromašnijim zemljištima treba koristiti bujnije podloge i podloge koje uspevaju na ovakvim tipovima zemljišta.


Nadmorska visina – idući severnije voćke uspevaju na manjim nadmorskim visinama,kod nas najbolji rezultati su na visinama 400-500 m na ovim visinama je najbolji kvalitet plodova i takvi plodovi se bolje čuvaju. Badem se može uspešno gajiti do 300 m, breskva i kajsija 300-500 m , dunja 700 m, kruška i orah 800 – 900 m, jabuka 1000 m, višnja i trešnja do 1300 m.



Položaj parcele – južne ekspozicije su toplije, pogodnije su za proizvodnju raznih sorti: breskva, kruška, trešnja, šljiva a severne za proizvodnju zimskih sorti jabuka kruška,kajsija, šljiva. Južne ekspozicije više odgovaraju koštičavim vrstama dok severne ekspozicije odgovaraju jabučastim vrstama, na severnim ekspozicijama je veća vlažnost. Nagib terena mora biti blag da ne bi došlo do erozije terena, nagib 4-6º.U blizini većih vodenih površina jer one povoljno utiču na mikroklimu, plodovi su obojeniji.



Bookmark and Share

Mala Pijaca