Kišno vreme tokom proteklih dana i najave obilnih padavina u predstojećem periodu, moglo bi pogodovati pojavi napuklih plodova trešnje. Ova pojava nastaje usled priticanja velike količine vode u plodove putem korena.Takođe, upijanje vode kroz intercelulare pokožice ploda i nemogućnost rasta i rastezanja pokožice, dovodi do pucanja plodova.


Takvi plodovi nemaju značajnu tržišnu vrednost, podložni su penetraciji patogena i brzom truljenju ploda. Postoji više načina da se spreči ili smanji pojava pucanja plodova, kao što su: izbor manje osetljivih sorti, fizičko uklanjanje vode sa plodova, postavljanje zaštitnih pokrivača iznad stabala i prskanje sa različitim hemijskim jedinjenjima kao što su: mineralne soli, antitranspiranti, okvašivači, biljni regulatori rasta i druga jedinjenja.


Jedan od načina da se smanjenje štete od pucanja plodova je izbor sorti koje su manje sklone ovoj pojavi. iako ne postoje sorte koje su potpuno otporne na pucanje ploda. U cilju smanjenja rizika od velikog gubitka prinosa, preporučuje se gajenje više sorti u jednom zasadu.





Pucanje plodova se može smanjiti ako se nakon kiše odstrani voda sa plodova. Najjednostavniji način je stresanje vode sa stabala, koje se kod mlađih stabala može obaviti ručno. Drugi način je korišćenje atomizera koji duvanjem vazduha odstranjuje vodu sa plodova. Najefikasnija, ali i najskuplja metoda za smanjenje pucanja plodova je postavljanje pokrovnih konstrukcija za zaštitu od kiše, koje se sastoje od stubova, žice i plastične folije. Kod ovakvog načina zaštite mogu se javiti neželjeni efekti jer dolazi do povećanja temperature i vlžnosti vazduha ispod pokrivača, što utiče na veći rizik od pojave gljivičnih bolesti.


U novije vreme zaštita od pucanja plodova se kombinuje sa zaštitom od grada. Pucanje plodova se može smanjiti tretiranjem stabala mineralnim solima (kalcijuma, aluminijuma, bakra, gvožđa, bora i dr.), antitranspirantima, okvašivačima, biljnim regulatorima rasta i drugim jedinjenjima. Za hemijsko tretiranje stabala trešnje u cilju sprečavanja pucanja plodova nejčešće se koriste jedinjenja kalcijuma. Kalcijum utiče na ojačavanje ćelijskog zida i na smanjenje propustljivosti kutikule za vodu. Mineralne soli ostavljaju ostatke na plodovima, pa je neophodno pranje plodova pre njihove prodaje i upotrebe. Pored toga mogu da izazovu i fitotoksične promene na lišću. Antitranspiranti nakon prskanja prekrivaju pokožicu ploda u vidu filma i sprečavaju ulazak vode u plod. Okvašivači su jedinjenja koja smanjuju površinski napon tečnosti i time omogućavaju brže isparavanje i manju apsorpciju vode od strane ploda.




Milena Zafirović Stojanović, dipl.ing