Dejstvo vetra na uspevanje voćaka može biti različito, zavisno od njegove jačine, pravca, učestalosti, kao i od fiziološkog stanja voćaka i vremenskog perioda u kom se one nalaze.
Štetno dejstvo vetra
U svim vetrovitim rejonima, štete od mrazeva na voćkama, prvenstveno nastaju kao posledica isušivanja nadzemnih delova voćaka, nego kao posledica samog izmrzavanja.
Vetar pojačava transpiraciju, što istovremeno još više otežava posledice od suše.
Vetar, deluje i na isušivanje zemljišta i vazduha , takođe isušuje žig tučka, ometa oprašivanje, sprečava rad pčela, sprečava oplođenje, a sve to dovodi do nerodnosti i smanjenja prinosa.
Nepovoljno dejstvo vetra dovodi do isušivanja zametnutih i nedovoljno zrelih plodova, što pojačava njihovo intenzivnije opadanje.
Ukoliko se pojave vetrovi jačeg intenziteta, mogu izazvati lomljenje pojedinih grana, pa čak i izvaljivanje čitavog stabla, pogotovu ako su kalemljene na vegetativnim podlogama koje se slabije ukorenjavaju. Takođe, jači vetrovi ometaju prijem posađenih voćaka, kao i onemogućavaju pravilno prskanje voćaka.
Vetar utiče i na izgled i razvoj krune voćaka. Ukoliko je položaj podložan, izložen duvanju vetrova krune se razvijaju jednostrano, gubi se tipičan oblik, a ostaju i nešto sitnije, usled slabijeg odvijanja neophodnih fizioloških procesa. Istovremeno se smanjuje i očekivana rodnost.
Korisno dejstvo vetra
Vetar pomaže oplodnju vrsta (orah, leska, kesten i dr.), jer su upućene na njega kao posrednika prenošenja polena.
Vetar sprečava da vazduh postane suviše vlažan, što bi nepovoljno delovalo na razvoj parazitnih gljivica, koje izazivaju razna oboljenja.
Vetrovi odgovarajućeg intenziteta umanjuju opasnost od poznih prolećnih mrazeva, i to u uzanim zatvorenim dolinama. Ali, ovo korisno dejstvo vetrova javlja se u uslovima nepovoljnim za gajenje voćaka, jer se u zatvorenim dolinama vazdušne mase slabo kreću.
Zaključak
Izuzev ovih nabrojanih povoljnih dejstava vetrova na uspevanje voćaka, moramo imati u vidu da je ono uglavnom višestruko nepovoljno i štetno na redovno i uspešno gajenje voćaka, uz odgovarajuće prinose i kvalitet plodova. Naravno, uticaj vetrova zavisi od njegove jačine, pravca, dužine trajanja, učestalosti i dr.
Gvozdić Ljiljana savetodavac voćarstva i vinogradarstva