Osnovni zadatak zimske rezidbe u zasadima jabuke je da ostvari optimalne uslove za formiranje kvalitetnih cvetnih pupoljaka, odnosno ograničenje trajanja vegetativnog rasta, puno i direktno osvetljenje i dobar energetski bilans u toku perioda akumulacije. Ograničavanje vegetativnog rasta postiže se optimalnim opterećenjem voćke rodom i ostavljanjem onolikog broja tačaka vegetativnog rasta a prema vegetativnom potencijalu voćke.

Puno osvetljenje se postiže rasterećenjem vrhova skeletnih grana i proređivanje obrastajućeg drveta. Ostvarenjem ova dva činioca stvararju se preduslovi za dobru akumulaciju i diferenciranje cvetnih pupoljaka.



Osnova za formiranje kratkih rodnih grana je jednogodišnje nerodno drvo sa vegetativnim pupoljcima određenog kvaliteta. Na stablima jabuka sreću se dve grupe jednogodišnjih grana:



1, Umereno bujne grane (letorasti) koji su izbili iz dvogodišnjeg obrastajućeg drveta. Zavisno od mesta u kruni voćke mogu biti većeg ili manjeg značaja. Vršni letorasti, kao jače razvijeni često su slični vodopijama pa njih uglavnom treba uklanjati iz razloga ometanja ishrane nižih delova i zasenjavanje unutrašnjosti krune. Najkvalitetniji letoratsi za formiranje mladog rodnog drveta jabuke su umereno bujni letorasti duž skeletnih grana. Oni se prilikom rezidbe uglavnom samo proređuju odn. uklanjaju prekobrojni a ostavljeni se ne prekraćuju. Ostavljanje optimalnog broja ovakvih letorasta prilikom svake rezidbe garantuje normalno podmlađivanje, redovno rađanje sa dobrim kvalitetom plodova . Ovako ostavljeni letorasti tokom vegetacije formiraju na vrhovima nekoliko novih mladara a u srednjem i nižem delu kraće ili duže nove izbojke sa cvetnim pupoljcima na vrhu. Režu se tako što se na njima ostavljaju sve kratke rodne grane i samo jedan od novih letorasta (izvrši se prekraćivanje odn. prevođenje). Ako ih ima u većem broju i samim tim konkurišu jedan drugom vrši se njihovo optimalno proređivanje prvenstveno slabije razvijenih da bi se iz njih razvili novi mladari koji će sledeće godine poslužiti za formiranje rodnih grana.



2, Bujne jednogodišnje grane (vodopije) koje su najčešće izbile iz spavajućih pupoljaka na skeletnim granama. One su dugo rasle i zbog toga su oskudno snabdevene rezervnim materijama a često i nedovoljno zdrvljenjene. One u globalu nemaju proizvodni značaj pa se rezidbom uklanjaju do osnove.
Ukoliko su voćke bujnije sa razvijenim krunama rezidba je manje detaljna i svodi se na jače proređivanje ili rasterećenje vrhova grana. Kada se radi kod sorata sa izraženom vegetativnom aktivnošću i rađanjem na vršnim delovima krune pažnju treba posvetiti forsiranju obrazovanja kratkog obrastajućeg drveta na nižim delovima grana.
Kod sorata sa kratkim drvetom (uglavnom spur selekcije) koje obično idu u gustoj sadnji rezidba mora da bude detaljna sa prekraćivanjem, podmlađivanjem i proređivanje kratkog starijeg drveta na kome se nalaze rodne grančice.
Kod rezidbe uopšteno da bi se obezbedila produktivnost i najnižih delova krune sa vrhova je potrebno uklanjati jače razvijeno jednogodišnje i starije drvo i time regulisati pojačani dotok vode sa hranivima i bolje osvetljenje nižih delova. Što se tiče vremena rezidbe jabuke sa istom bi moglo početi od opadanja lista pa do kretanja vegetacije. U vreme mraznih dana treba je izbegavati jer je u to vreme drvo krto pa postoji opasnost od lakog odlamanja jače grane a i do mogućnosti izmrzavanja ksilema i floema. Međutim kako je uglavnom reč o tanjem obrastajućem drvetu koje je podložno stalnom obnavljanju eventualna oštećenja praktično nemaju značaj.



Sve u svemu za agrotehničke meru rezidbe može se reći da je jedna od najznačajnijih mera u savremenoj proizvodnji jabuke i jedan od osnovnih parametara koji nam diktira uspešno, kvalitetno i berićetno bavljenje ovom proizvodnjom. Iz tog razloga treba da joj se posveti izuzetna pažnja i da se što stručnije uradi sa jasnom vizijom narednih vegetacija.




Boban Marković dipl.ing.poljoprivrede