Obrada zemljišta zavisi od prethodnog useva i cilja proizvodnje, uz poštovanje principa organske proizvodnje. Obrada zemljišta zauzima posebno mesto među agrotehničkim merama, zbog njenog velikog značaja koji ima na rast i razvoj useva. Krajnji cilj svih mera obrade jeste stvaranje rastresitog sloja rizosfere, akumulacija zimskih padavina, odnosno čuvanje vlage tokom vegetacije.


Klasičan način obrade oranje plugom ima pozitivne i negativne efekte. Pozitivni efekti oranja su unošenje žetvenih ostataka, đubriva, u zemljište, priprema zemljišta za setvu i kontrola bolesti i korova. Negativani efekti su narušavanje strukture zemljišta, veća zbijenost zemljišta usled višestrukih prelazaka mašina, kao i povećanje troškova obrade. Smanjenjem broja prelazaka znatno se smanjuju troškovi obrade i zbijenost.


U organskoj proizvodnji primenjuje se redukovana obrada zemljišta. Primenom ove obrade zemljišta smanjuje se dubina oranja, broj prelaza preko iste površine zemljišta, bolja kontrola erozije zemljišta, bolje čuvanje zemljišne vlage, a postižu se uštede u energiji i radnoj snazi.





Kao i kod konvencionalne metode oranja i redukovana obrada ima svoje prednosti i nedostatke. Kao prednosti navode se bolja kontrola zemljišne erozije, konzervacija vode i zemljišta i veća efikasnost upotrebe fosilnih goriva kao neobnovljivog resursa. Nedostaci su što se na ovakav način ne uništavaju korovi u dovoljnoj meri, ne smanjuje se brojnost štetnih insekata i zadržava se izvor inokuluma u i na zemljištu.


Neobrađeni površinski sloj zemljišta manje je porozan, te je sa većim sadržajem vlage, nižom temperaturom zemljišta, većom količinom organske materije na površini zemljišta. Žetveni ostaci na površini zemljišta povećavaju sadržaj vlage, doprinose povoljnom temperaturnom režimu, pokreću mikrobiološku aktivnost i mineralizaciju azota, na taj način ostvaruje se brže kruženje azota i povećava njegova pristupačnost.


Sisteme obrade, uključujući sve vidove redukovane obrade naročito konzervacijsku, treba koristiti povezano sa plodoredom zbog njegovog fitosanitarnog dejstva i đubrenja.




Slavica Kodžopeljić dipl.ing ratarstva